14 Kasım 2012 Çarşamba

SIFAT-FİİLLER (ORTAÇ)

Fiilimsilerin ikinci bölümü sıfat-fiillerdir.
Fiillere getirilen ekler neticesinde fiillerin, bir ismi
nitelemesi yani sıfat haline dönüşmesidir. 
Bir fiile -an, -en, -ası, -esi, -maz, -mez, -ar, -er, -dık, -dik, -duk, -dük, -acak, -ecek, -mış, -miş, -muş, -müş ekleri getirilerek yapılır. Bu ekler kısaca "Anası mezar dikecekmiş." cümlesi ile kodlanabilir.

Örnekler:
* Koşan çocuklar
* Görünmez kaza
* Koşar adım
* Bilinmedik yerler
* Yakacak odun
* Öpülesi eller
* Söylenmemiş şarkılar

 NOT:  Zaman ekleriyle sıfat-fiil eklerini karıştırmamak gerekir. Zaman ekleri, şahıs ekinden önce fiile gelerek fiili yüklem yapar. Sıfat fiil ekleri ise genellikle fiilleri sıfat yapar ve üzerine isim çekim eklerini alabilir oysa zaman ekleri isim çekim eklerini alamaz.

Adlaşmış Sıfat-Fiiller:
Sıfat-fiiller, bir ismin önüne gelir demiştik. Sıfat-fiillerden sonra gelen isim düşerse geriye sadece sıfat-fiiller kalır. Ancak böyle bir durumda sıfat-fiiller isimleşir. Bu durumda adlaşmış sıfat-fiiller ortaya çıkar. 

Örnek:
* Koşan çocuklar çok neşeliydiler.
* Koşanlar çok neşeliydiler. ( Yukarıdaki cümlede çocuk kelimesi düştüğü için koşanlar kelimesi adlaşmış sıfat-fiille dönüşmüştür.)

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder